3 ay 6 ay ve bir yıl sonra ekonomi nasıl olacak sorusu için kötü yanıtını alıyorduk. Şimdi bu durumda seçime yaklaştıkça bir anda iyimserlik oluştu. Çünkü 60’lar düzeyindeydi ama seçime yaklaştıkça yaptığımız ölçümlerde giderek artık 3 ayda %45 düzeyinde bir oran geliyor. Kötü olarak tarif edenler 6 aya çevirdiğinizde ise iyi olacak diyenler kötü olacak diyenlerin sayısını geçiyor ilk defa.
Ama yaklaşık 22,5 senedir bu soruyu özellikle takip ediyoruz, ilk defa böyle bir yanıtla karşılaşıyoruz.
Türkiye’de ekonomik durumun ne yönde değişeceğini düşünüyorsunuz?
3 ay içerisinde daha kötü olacak diyenler %43, aynı kalacak, %24.1, daha iyi olacak %32.9, 6 ay içerisinde çok daha iyimser bir tabloya evriliyor. Daha iyi olacak diyenler %42.4 daha kötü olacak diyenler ise %38.6, aynı kalacak diyenlerde %19.0
Yaklaşık 3,5 puan daha fazla daha iyi olacak diyenler.
Yani ekonomideki beklentiler açısından da iyi geldiğini bize gösteriyor. Mutluluk verdi çünkü hiçbir veri tesadüf değildir. Bu demek ki beklentide değişim var. O yüzden çok daha iyi yorumlanabilir. Ekonomide beklentiyi değiştiremiyorsun, pek de bir şey değiştiremiyoruz.
Dolayısıyla ana sorunlardan birini yakın gelecekte geride bırakma potansiyeline işaret ediyor. O da toplumdaki bu karamsar halin olumsuz bekleyişlerinin yerini adım adım olumlu bekleyişle terk etme potansiyeline işaret ediyor.
Bu bulgu, ülke adına sevindirici bir bulgu açıkçası çok uzun süredir en karamsar hallerini görüyoruz. Ekonominin durumu nasıl? Sorularına kötü ve berbat yanıtlarını topladığımızda %80 lerin üzerine çıktığını gördük. Elbette ki niye böyle düşünüyorlar? Deme hakkımız yok. Çünkü zaten tarif edilen kadar da kötü bir rekorumuz var ülkede. Beklentilerin iyileşmesinin ilk emarelerini görüyoruz.
Bizim siyaseti her zaman toplum yönlendirir. Bizde özellikle son dönemde işte millet ittifakı içerisindeki çatlakda da gördüğümüz gibi siyaseti adeta ittiriyor. Bu da bu açıdan çok önemli. Yani toplumdaki umut ve değişim inancı o kadar güçlü ki zaten siyasette değişmeye mecbur bırakacak gibi görünüyor.
Üstelik şöyle düşün yani mesela bizim ölçümlerine göre son dönem insanlar gelirleri giderlerini karşılayamadığı için hiç olmadığı kadar borçlanmaya çalışıyor ve bu borçlanmanın ana nedeni gelir gider dengesindeki bozukluk, yani lüks tüketimini, yatırımını gelecekteki harcamaların önüne gekmek için değil, bugünü kurtarmak için borçlanmaya çalışan insanların yanıtları artık iyimser. Bir de bu açıdan bakarsak çok daha kıymetli bir durumla karşı karşıyayız.