Türkiye’de haftanın son günü Dolar TL kuru yatay seyir izledi. Dolar Türk Lirası bu hafta hemen her gün adım adım yükseldi. Bankalar arası piyasada her gün %0.10 – 15 civarında yükselişler gördük. Ama bugün durdu. 19.25’le dün de buralardaydı.
Bugün Doları ne durdurdu?
Dün gece yarısı Merkez Bankası’nın bir önlemi açıklandı. Bankalar da eğer döviz mevduatının oranı %40’ın kırkın üzerindeyse, düşük faizli devlet tahvillerinden daha fazla alacaklar. Bu aslında bir ceza, yani %40’tan fazla döviz mevduatı olan bankalara bir ceza. Çünkü düşük faizlere devlet tahvili almak demek enflasyon karşısında zarar yazmak demektir .
Kısa bir süre önce ekonomi yönetiminin elindeki bütün imkanları bütün kaynakları kullanarak dolara müdahale edeceği ve düşüreceği, böylece seçim öncesinde kur üzerinden bir psikolojik üstünlük sağlamak isteyeceği Ankara’da ve istanbul’da kulislerde konuşuluyor.
İktidar partisine yakın kaynaklara dayandırılarak böyle bir söylenti dolaşıma girmiş durumda. Ama ekonomi yönetiminin iş yapış tarzına baktığımızda çok da şaşırtıcı olmayacak bir durum. Eğer böyle bir politika izlerse çok da şaşırtıcı olmayacaktır.
Seçim öncesinde belki birkaç gün gerçekten de bu yapılabilir. Ama bu uzun vadede sürdürülebilir mi? Doları nereye kadar düşürebilir?
Ekonomi yönetimi, merkez bankası rezervleriyle bunu yapabilir mi? Merkez Bankasının rezervleri çok güçlü değil. Swap hariç rezervler zaten ekside, harcanabilir rezervler dün açıklanan veriye göre yerinde saydı. Yani 18 milyar dolar civarında ve bu arada bunların yanında daha önemlisi de ihracatçıların durumu.
Türkiye ihracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe bir konuşmasında şöyle dedi, ihracatçılar kurun enflasyon kadar artmasını istiyorlar ve Gültepe bugünkü konuşmasında döviz biraz daha destekleyici olsaydı, ihracat artışı %4. 4 yerine %15’in üzerinde olurdu. Enflasyon aylık bazda neyse kurda o kadar artmalı. Türkiye’nin ihracat artış oranı bir süre önce %15’ler, %20’lerdeydi.
Her ay o kadar arttığı açıklanıyordu ama işte geçen senenin ikinci yarısından itibaren gerilemeye başladı ve şu anda %2’lerde 3’lerde, 4’lerde yani ciddi anlamda Türkiye’nin ihracat artış oranında bir gerileme var. Bunun sebebini de işin başındaki kişi yani timin başkanı Gültepe bu şekilde açıkladı.
Bu nedenle seçim sonrasında kim kazanırsa kazansın doların yükseleceği düşünülüyor. Erdoğan yeniden kazanırsa da belki çok fazla değil ama bir miktar yine dövizde bu ihracatçıların taleplerini yerine getirmek için bir miktar yükselişe izin vereceği düşünülüyor.
Hazine ve Maliye bakanı Nurettin Nebati’nin görevinden ayrılarak milletvekili olması bekleniyor. Çünkü Recep Tayyip Erdoğan bütün bakanların milletvekili olmasını istedi. Kulislerde yeni bakan olarak Mehmet Şimşek’in adı dolaşıyor. Mehmet Şimşek, eğer görev üstlenir ise ortodoks ekonomi politikalarına, en azından bir kısmının ve en azından bir süre için Cumhurbaşkanı Erdoğan izin verdiği süre boyunca Ortodoks politikalara geri dönüleceğini söyleyebiliriz.
Türkiye’de kitle fonlamanın geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz? Bir süredir inceliyorum baya ilginç fikirler var. Mesela Valufy adında bir girişim buldum baya enteresan. Vaktiniz olursa bir bakın derim.